0%
Question 1: संविधानाच्या कोणत्या अनुसूचीमध्ये संघ सूची, राज्य सूची आणि समवर्ती सूची यांचा तपशीलवार उल्लेख आहे?
A) सहावी
B) सातवी
C) आठवी
D) नववी
Question 2: भारतीय संविधानातील तीन सूचींशी संबंधित व्यवस्था खालीलपैकी कोणत्या तरतुदींमधून घेतले गेले आहे?
A) अमेरिकेच्या संविधानातून
B) ऑस्ट्रेलियाच्या संविधानातून
C) कॅनडाच्या संविधानातून
D) भारत सरकार कायदा 1935 मधून
Question 3: सरकारिया आयोगाच्या शिफारशी खालील बाबींशी संबंधित आहेत:
A) महसूल वितरण
B) भारताच्या राष्ट्रपतींचे अधिकार आणि कार्ये
C) संसदेचे सदस्यत्व
D) केंद्र आणि राज्यांमधील संबंध
Question 4: 1971 मध्ये कोणत्या राज्याने केंद्र-राज्य संबंधांवर राजमन्नार समिती स्थापन केली?
A) आंध्र प्रदेश
B) केरळ
C) तामिळनाडू
D) कर्नाटक
Question 5: भारतीय संविधानात राज्याचे अधिकार आणि कार्ये कशी विभागली आहेत?
A) दोन सूचींमध्ये
B) तीन सूचींमध्ये
C) चार सूचींमध्ये
D) पाच सूचींमध्ये
Question 6: केंद्र आणि राज्यांमधील अधिकारांच्या वाटपासाठी भारतीय संविधानात तीन सूची आहेत. खालीलपैकी कोणते दोन कलम अधिकारांच्या वाटपाचे नियमन करतात?
A) अनुच्छेद 4 आणि 5
B) अनुच्छेद 56 आणि 57
C) अनुच्छेद 141 आणि 142
D) अनुच्छेद 245 आणि 246
Question 7: कोणत्या परिस्थितीत संसद राज्य सूचीतील विषयांवर कायदे करू शकते?
A) आणीबाणीच्या परिस्थितीत
B) दोन किंवा अधिक राज्यांच्या संमतीने
C) आंतरराष्ट्रीय करार आणि करारांची अंमलबजावणी करणे
D) वरील सर्व
Question 8: भारतीय संघराज्यातील कोणतेही राज्य कोणत्याही परदेशी राष्ट्राकडून किंवा आंतरराष्ट्रीय संस्थेकडून कर्ज घेऊ शकते का?
A) हो
B) नाही
C) केंद्र सरकारच्या परवानगीने
D) राष्ट्रपतींच्या परवानगीने
Question 9: केंद्र-राज्य संबंधांचा विचार करण्यासाठी सरकारिया आयोगाची स्थापना कधी करण्यात आली?
A) 1967 इ.स.
B) 1981 इ.स.
C) 1983 इ.स.
D) 1982 इ.स.
Question 10: समवर्ती सूचीमध्ये समाविष्ट असलेल्या विषयांवर कायदे करण्याचा अधिकार कोणाला आहे?
A) राज्य आणि संघराज्य
B) फक्त संघराज्य
C) फक्त राज्य
D) राज्य आणि केंद्रशासित प्रदेश
Question 11: खालीलपैकी कोणत्या विषयांवर नियमन करण्याचा एकमेव अधिकार संसदेला आहे?
A) संघीय सूची
B) समवर्ती सूची
C) राज्य सूची
D) संघीय और समवर्ती सूचि
Question 12: केंद्र/राज्य/समवर्ती सूचींमध्ये उल्लेख नसलेल्या उर्वरित बाबींवर कोण कायदे करू शकते?
A) केवळ राज्य विधिमंडळ
B) फक्त संसद
C) राज्य विधिमंडळ सहमत असेल तर संसद
D) सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्णयानुसार संसद किंवा राज्य विधिमंडळ
Question 13: मूळ संविधानात संघ सूचीमध्ये 97 विषय होते. आता त्यांची संख्या किती आहे?
A) 94
B) 96
C) 97
D) 100
Question 14: मूळ संविधानात, राज्य सूचीत प्रादेशिक महत्त्वाचे 66 विषय होते. आता त्यांची संख्या किती आहे?
A) 61
B) 64
C) 69
D) 72
Question 15: मूळ संविधानात, समवर्ती सूचीतील विषयांची संख्या ४७ होती. आता ही संख्या किती आहे?
A) 42
B) 45
C) 50
D) 52
Question 16: पंचायत राज हा विषय आहे -
A) समवर्ती सूची
B) संघ सूची
C) राज्य सूची
D) विशेषाधिकारप्राप्त सूची
Question 17: विवाह, कंत्राटी कामगार, कल्याण, आर्थिक आणि सामाजिक नियोजन हे विषय कोणत्या यादीत येतात?
A) संघ सूची
B) राज्य सूची
C) समवर्ती सूची
D) अवशिष्ट अधिकार
Question 18: चलन, संरक्षण, बँका, प्रादेशिक व्यवहार, पोस्ट आणि तार, नागरिकत्व इत्यादी विषय कोणत्या यादीत ठेवले आहेत?
A) संघ सूची
B) राज्य सूची
C) समवर्ती सूची
D) अवशिष्ट अधिकार
Question 19: पोलीस, न्याय, स्थानिक स्वराज्य संस्था, आरोग्य, शेती, सिंचन इत्यादी विषय कोणत्या यादीत ठेवले आहेत?
A) संघ सूची
B) राज्य सूची
C) समवर्ती सूची
D) अवशिष्ट अधिकार
Question 20: खालीलपैकी कोणता विषय राज्य सूचीत समाविष्ट नाही?
A) पोलीस
B) न्याय
C) तुरुंग
D) शिक्षण
Question 21: समवर्ती सूचीचा विषय आहे -
A) चलन
B) परदेशी कर्ज
C) तुरुंग
D) विवाह आणि घटस्फोट
Question 22: 42 व्या घटनादुरुस्तीने खालीलपैकी कोणते समवर्ती सूचीत समाविष्ट केले आहे -
A) लोकसंख्या नियंत्रण
B) सार्वजनिक आरोग्य
C) तुरुंग
D) फौजदारी कायदा
Question 23: केंद्र आणि राज्यांमधील कायदेविषयक अधिकारांचे वितरण यामध्ये दिले आहे -
A) 5 वी अनुसूची
B) 8 वी अनुसूची
C) 6 वी अनुसूची
D) 7 वी अनुसूची
Question 24: सार्वजनिक आरोग्य आणि स्वच्छता आणि रुग्णालये आणि दवाखाने संविधानात कोणत्या सूचीत येतात?
A) समवर्ती सूची
B) राज्य सूची
C) संघ सूची
D) कोणत्याही सूचीत नाही
Question 25: भारतातील केंद्र-राज्य संबंध यावर अवलंबून आहेत - 1. घटनात्मक तरतुदी 2. परंपरा आणि चालीरीतींवर 3. न्यायिक व्याख्या 4. वाटाघाटीसाठी यंत्रणा
A) 1 आणि 2
B) 1,2 आणि 3
C) 2,3 आणि 4
D) सर्व चार
Question 26: भारतीय संविधानाच्या अंतर्गत विषय आणि संबंधित सूचीच्या बाबतीत खालीलपैकी कोणती जोडी योग्यरित्या जुळत नाही?
A) वन - समवर्ती सूची
B) शेअर बाजार - समवर्ती सूची
C) पोस्ट ऑफिस बचत बँक - संघ सूची
D) सार्वजनिक आरोग्य - राज्य सूची
Question 27: केंद्रीय संसद राज्य सूचीतील विषयांवर कायदे देखील करू शकते -1. आंतरराष्ट्रीय करारांना प्रभावी बनवणे 2. संबंधित राज्याच्या संमतीने 3. राज्यात राष्ट्रपती राजवट लागू असल्यास 4. जेव्हा राज्यसभा राष्ट्रीय हितासाठी दोन तृतीयांश बहुमताने ठराव मंजूर करते
A) 1,2 आणि 3
B) 2,3 आणि 4
C) 1,2 आणि 4
D) सर्व चार
Question 28: भारतीय संविधानानुसार, 'अवशिष्ट हक्क' म्हणजे –
A) आंतरराष्ट्रीय घडामोडींशी संबंधित हक्क
B) अंतर्गत आणीबाणीशी संबंधित अधिकार
C) केंद्र सरकार आणि राज्ये दोन्हीकडून वापरण्यात येणारे अधिकार
D) संघ सूची, राज्य सूची आणि समवर्ती सूचीमध्ये स्पष्टपणे समाविष्ट नसलेले अधिकार
Question 29: संविधान लागू झाल्यानंतर, राष्ट्रपतींनी मुख्य निवडणूक आयुक्तांना मदत करण्यासाठी पहिल्यांदाच दोन व्यक्तींची निवडणूक आयुक्त म्हणून नियुक्ती केव्हा केली?
A) 1986 इ.स.
B) 1987 इ.स.
C) 1988 इ.स.
D) 1989 इ.स.
Question 30: केंद्र-राज्य संबंधातील वादाचे एक कारण म्हणजे -
A) राष्ट्रपती पद
B) पंतप्रधान पद
C) राज्यपाल पद
D) मुख्यमंत्री पद
Question 31: केंद्र आणि राज्यांमधील कायदेविषयक संबंध कोणत्या सूचींच्या आधारे नियंत्रित केले जातात?
A) केंद्रशासित सूची
B) राज्य सूची
C) समवर्ती सूची
D) या सर्व
Question 32: भारतीय संविधानात, उर्वरित अधिकार खालील गोष्टींकडे आहे:
A) राज्ये
B) केंद्र
C) केंद्र आणि राज्ये दोन्हीकडे
D) ते कोणाकडेही नाही
Question 33: भारतीय संविधानात, केंद्र आणि राज्य सरकारांचे अधिकार क्षेत्र संघ सूची, राज्य सूची आणि समवर्ती सूचीद्वारे स्पष्ट केले आहे. या सूचींमध्ये ज्या कामांचा उल्लेख नाही, ती कोणाच्या अधिकार क्षेत्रात येतात?
A) राज्ये
B) केंद्र
C) केंद्र आणि राज्ये
D) कोणाच्याही अधिकारक्षेत्रात नाही
Question 34: उर्वरित विषयांवर कायदे करण्याचा अधिकार कोणाला आहे?
A) संघराज्य
B) राज्य
C) संघराज्य आणि राज्य दोन्ही
D) यापैकी काहीही नाही
Question 35: जर समवर्ती सूचीतील एखाद्या विषयावर राज्य विधिमंडळाने केलेला कायदा त्याच विषयावरील संसदीय कायद्याशी विसंगत असेल तर -
A) जो नियम आधी बनवला जाईल तो दुसऱ्या नियमावर प्रबळ होईल.
B) नंतर बनवलेला नियम पहिल्यावर अवलंबून असेल.
C) संसदीय कायदा राज्य कायद्यापेक्षा वरचढ असेल
D) संसद आणि राज्य विधिमंडळ दोघांनाही हा कायदा पुन्हा तयार करावा लागेल
Report Card
Total Questions Attempted: 0
Correct Answers: 0
Wrong Answers: 0
--
0 टिप्पण्या